Toen & nu: de Haagse Z.H.B.-hoven
Den Haag heeft veel straten en buurten met een verhaal. Staedion duikt in de archieven. Deze keer de Z.H.B.-hoven in de wijk Kortenbos.
Aan het water
Lang gelden stond één van Nederlands grootste bierbrouwerijen in Den Haag. Dat begon allemaal in 1881. Een man uit Deventer wilde een brouwerij starten en zag toekomst in het sterk groeiende Den Haag. Daarbij, in Amsterdam en Rotterdam zaten al aardig wat grote brouwerijen zoals Amstel en Oranjeboom. De locatie was snel gevonden: aan de Noordwal in het Haagse centrum. Reden daarvan was de perfecte ligging aan het water. Vanuit hier kon het bier gemakkelijk op boten worden verscheept naar de rest van het land. Dit was het begin van de Zuid-Hollandse Bierbrouwerij.
Foto: wikipedia
Verzekerde omzet
Het ging al heel snel goed met de brouwerij. Dat kwam ook doordat ze aan een aantal cafés en hotels in en buiten Den Haag kochten, zodat ze een verzekerde omzet zouden hebben. Dit waren onder andere Hotel Central aan de Lange Poten en Seinpost in Scheveningen. Dit werd trouwens door meer merken gedaan, Heineken liet in 1948 het Gouden Hooft herbouwen en een bierbrouwerij uit Maastricht was eigenaar van de Zwarte Ruiter aan de Grote Markt.
Foto: gemaakt in het Haags Historisch Museum
Gratis bier voor de buren
Het schijnt dat regentes Emma gek was op het bier en daarom werden ze in 1884 hofleverancier. Niet iedereen vond het bier zo lekker als zij. Sommige Hagenaars noemde het ook wel ZiekenHuisBier omdat ze er hoofdpijn van kregen. De buren van de Zuid-Hollandse Bierbrouwerij aan de Noordstraat en Sirtemastraat waren ook niet altijd even blij met de biergigant. De bedrijvigheid rondom de brouwerij bracht een hoop lawaai met zich mee. Als gebaar kregen alle buren op vrijdag een fles limonade en een doos bier.
Als je kroonkurken spaarde, kreeg je deze figuurtjes
Over de hele wereld
Het ging zo goed dat het bier ook in het buitenland verkocht werd. Uiteindelijk in 83 landen. Eerst Engeland, maar later werden er ook kantoren geopend in Parijs, Brussel, Batavia en Surabaya. In 1960 ging de Zuid-Hollandse Bierbrouwerij samen met Oranjeboom uit Rotterdam en Barbarossa uit Groningen onder de naam Verenigde Bierbrouwerijen. Daarmee kwam in 1970 een eind aan de tijd aan de Noordwal. In 1974 werd de brouwerij gesloopt en kwam er een woonwijk voor in de plaats. De wijk werd vernoemd naar de brouwerij en kreeg de naam Z.H.B.-hoven. Alleen het koperen bord uit 1931 aan een muur van het complex herinnert aan dit bijzondere stukje Haagse geschiedenis.
Foto: Wikipedia. Koperen bord uit 1931 hangt aan een gevel in de Z.H.B.-hoven
