Toen en nu: Magazijn Hollandia aan de Prinsegracht

Een dikke eeuw staat dit statige pand aan de Prinsegracht 42 al te pronken: het vroegere warenhuis Magazijn Hollandia. Als grootwinkelbedrijf zal niemand het meer kennen, maar wel nog als het pand waar de krant Het Binnenhof werd gedrukt. We lopen langs de geschiedenis van dit bijzondere pand, waar nu huurders van Staedion wonen.

In 1908 opent het grootwinkelbedrijf Magazijn Hollandia zijn deuren voor iedereen die dames- of herenkleding of schoenen wil kopen of op zoek is naar nieuwe meubels. Het is voor die tijd een hypermodern gebouw, opgetrokken in de hipste stijl: de Weense Sezession. Deze stijl is even voor 1900 opgekomen als aftakking van de Jugendstil.

Rijksmonument

Architect A.W. Meyneken maakt het ontwerp voor dit gebouw met een karakteristieke zichtbare staalconstructie. Het gebouw ‘ademt’ omdat het van die enorme raampartijen heeft. En de vergulde versieringen in de zandstenen kolommen tussen de ramen zijn kenmerkend voor die tijd. Het gebouw krijgt een centraal trappenhuis en een lichtkoepel op het dak. Omdat dit nog steeds zo’n mooi voorbeeld is van een pand in deze stijl, heeft het cultuurhistorische waarde. Het voorste deel is dan ook rijksmonument.

Krant Het Binnenhof

In 1954 breken nieuwe, moderne tijden aan. De oorspronkelijke indeling gaat op de schop en de staalconstructie die zo eigen is aan dit pand, wordt helemaal in beton gestort. Het fraaie ijzeren naambord op het dak verdwijnt. Daarmee wordt de nieuwe bestemming ingeluid: de krant Het Binnenhof betrekt het pand. Aan de achterkant verrijst in 1956 een uitbouw waar de persen komen te staan. Ook na de fusie met de Leidse Courant wordt Het Binnenhof nog een tijd gedrukt aan de Prinsegracht, totdat de krant samengaat met de Haagsche Courant en in 1971 naar de Wagenstraat verhuist.

Prinsegracht magazijn Hollandia binnenhof

Kollektief '81

Het vertrek van de krant luidt een periode van verval in: het statige pand komt leeg te staan en wordt overgeleverd aan weer en wind. Dat duurt 10 jaar, totdat Kollektief ’81 zich over het gebouw gaat ontfermen. De groep krakers knapt het pand provisorisch op en voorkomt dat het verder verkommert. Ook probeert de groep met minimale middelen oorspronkelijke elementen te behouden.

Restauratie

In 1987 start een grondige restauratie op basis van een ontwerp van Ton Deurloo Architecten. Er komt weer een centraal trappenhuis en de staalconstructie wordt opnieuw zichtbaar. De aanbouw, waar de productiehal van Het Binnenhof heeft gezeten, is geen onderdeel van het monument en wordt verbouwd tot HAT-eenheden, oftewel 1- en 2-persoons studio’s. In het monumentgedeelte aan de voorkant komen beneden 2 winkelruimten, waar op dit moment het Ondernemershuis en een agentschap van PostNL zijn gevestigd. Erboven zijn loftachtige woningen.

De gevel wordt in oude glorie hersteld: de ornamenten worden voorzien van bladgoud en bladzilver en het ijzeren bord ‘Magazijn Hollandia’ prijkt weer op de dakrand. Alsof het nooit weg is geweest.