Toen en nu: Het Schipperskwartier

Ingeklemd tussen het spoor naar station HS, de Trekvliet, het Laakkanaal en de Rijswijkseweg ligt het Schipperskwartier. Dit kleine gebiedje met zo’n 6 straten dankt zijn naam aan de beurtschippers die hun ligplaats hadden langs wat nu de Goudriaankade is, in het Laakkanaal. Beurtschippers vervoerden volgens een dienstregeling mensen, vee en vracht. Beurtvaart was dus eigenlijk een vorm van openbaar vervoer. Het was daarom altijd een drukte van belang aan de kade. 

Kanaal

De huizen in het Schipperskwartier zijn gebouwd tussen 1885 en 1920. Ze waren bedoeld voor arbeiders, kleine ondernemers en werknemers in de lage middenklasse. In het begin lagen het Laakkanaal en de havens er nog niet, die zijn pas rond 1900 gegraven. Vanaf die tijd kwamen de beurtschippers en kreeg het wijkje zijn naam.

Het Vergeten Dorp

De buurt bleef lang hetzelfde, ook toen er later vlakbij veel kantoren verrezen. Die rukten steeds verder op in de richting van het Schipperskwartier. Maar de bewoners wilden daar niets van weten. In de jaren 70 kwam een groep bewoners in verzet tegen deze dreiging voor hun buurt en ze richtten actiegroep Het Vergeten Dorp op. Ze wisten te voorkomen dat hun huizen plaats zouden maken voor hoge kantoren, en ze wilden dat hun afgeleefde huizen zouden worden vervangen. En zo gebeurde het. Maar één kantoorpand kwam er wel: het Spiegelpaleis ofwel Glaspaleis. Een gigant naast de laagbouw.

Oude en nieuwe bewoners

Dankzij Het Vergeten Dorp kwamen er goede huizen te staan: eengezinswoningen en flats met hooguit 4 woonlagen. Het was het eerst grote project in de stadsvernieuwing in Den Haag. Na de nieuwbouw wilden veel bewoners terug naar hun wijkje, en dat gebeurde ook. En in de jaren daarna werd het Schipperskwartier diverser. Er kwamen mensen uit alle windstreken wonen. Daardoor veranderde de buurt en dat zal in de toekomst ook steeds blijven gebeuren, want de stad blijft veranderen. Maar een paar belangrijke dingen in het karakter van de wijk zijn gebleven: het sociale hart van de bewoners en hun strijdbaarheid. Voor hun buurt en voor hun bestaan.

Voetgangersbrug

Over de voetgangersbrug over de Trekvliet konden werknemers van de Gasfabriek en de PTT snel vanuit het Schipperskwartier op hun werk komen. De meeste mensen die daar ooit overheen liepen, hebben vast niet geweten dat ze over een zeer bijzondere brug liepen. Metaalfabriek Escher gebruikte bij de bouw in 1930 namelijk een techniek die toen heel nieuw was: elektrisch lassen. Ook is deze voetgangersbrug de enige in Den Haag die helemaal van ijzer is. De brug heeft daarom de officiële aanduiding ‘zeldzaamheid’.

De historische fotos komen uit het Haags Gemeentearchief